Talia dicentem confestim factio frendens Temptare aggreditur uerbis cum fraude malignis: "Certum est, ueridicum te nunc uenisse magistrum, Nec quemquam metuens Domini uestigia seruas. Dic ergo, an liceat nostrae dissoluere genti Caesaris urgentis semper sub lege tributum?" Ille sed inspiciens saeui penetralia cordis: "Cur temptatis, ait, nunc me concludere uerbis, Fallaces? mentis prodit fallacia fructum. Inspicite in nummum sculptique nomismatis aera, Caesaris expressum facile est ubi cernere uultum. Soluite nunc illi propria sub lege tributum, Atque Deo proprium legis seruemus honorem." Post Sadducaei hinc inde latratibus urgent: "Moysea, qui legum posuit praecepta, iubere, Si quis conubium properata morte relinquet, Pignoribus mediis nondum de germine cretis, Huius germano rursus sociabile uinclum Deberi, generis pereat ne portio lapsi. Finibus in nostris septem germana fuerunt Corpora; sed maior primus mox uincula nuptae Sumpsit, praeceleri cecidit sub acumine mortis Post alius frater thalamis sine fructibus isdem Concidit et cuncti iacuere ex ordine fratres Vnius et cunctos fletus gemuere maritae; Post ipsam rapuit gelidae inclementia mortis. Si uenient igitur cuncti sub limina uitae, Cuius conubiis mulier reddenda resurget?" Ollis Christus ait: "Errori obnoxia prauo Legibus et iussis Domini mens dura resistit. Namque secunda dehinc laetae reparatio uitae Non thalamos nouit, non terrae gaudia uana, Sed similes leuibus genitoris iuxta ministris Constituet regni uirtus sublimis in aula. Nec Deus illorum dominum se ponere mauult, Qui taetram proni meruerunt sumere mortem, Sed potius uitae possunt qui prendere lucem." Ecce alii rogitant, quae sint firmissima legis. Ille indefessus nulli responsa negabat: "Sublimem caeli Dominum deuotio cordis Diligat; est istaec uirtus firmissima legis. Consimile est isti: Magno teneantur amore Ad ius fraternum iustae penetralia mentis; His etenim geminis dependent omnia iussis. Sed uobis cuius suboles uentura uidetur Christus, quem cuncti spondent in saecla profetae?" Respondent, illum Dauidis germine nasci. Prosequitur Christus: "Cur illum dicere Dauid Diuino flatu scriptum est Dominumque Deumque, Quod proprium patrem non aequum est dicere nato?" Talia saluator; cuncti obstipuere silentes. Ille sed accita credentum plebe profatur: "Aspicite scribas sublimi sede superbos. Hi quaecumque docent, iustum est comprendere cordis Obsequio, maculas ipsorum temnite uitae. Abrupta imponunt umeris nam pondera uestris, Ipsi quae digito saltem contingere nolunt. Accubito primo cenae fastuque superbo Atque salutantum uano tolluntur honore, Et nomen sublime uolunt gestare magistri. Sed uos noluerim praecelsi nominis arcem Affectare, tamen uobis est una magistri Imposita aeternum caeli de lege potestas Vos eadem fratrum parili coniunxit amore. Vnus item pater est, caeli qui in culmine regnat. In uobis si quis sublimia colla leuabit, Decidet et barathri mergetur ad ultima caeno; Ast humilis claram conscendet liber in aethram. Deflendi semper scribae et lacrimabilis aeui Caeca Pharisaeae cunctis fallacia plebis. Nam uobis itiner clausum quia iure negatur, Non sinitis quemquam penetrare per ardua lucis Et cunctos trahitis saeuae ad consortia flammae. Vos similes dicam tectis splendore sepulchris, Quis facies nitida est, internaque turpia bustis. Sic uox uelatur iustas sub imagine uitae Atque aditis mentis celantur sordida corda." "O Solymi, Solymi, ferro qui saepe profetas Ad uestram missos uitam sine fine necastis, Quam uolui uestram gentem populumque tueri, Ales uti dulces solita est sub corpore pullos Obice pinnarum circumcomplexa fouere! Sed uobis semper caelestia munera sordent. Deseritur iam nunc domus haec uastanda ruinis, Nec nostrum uobis fas ultra est cernere uultum." Egreditur templo, cuius praecelsa notantes Moenia discipulos tali sermone docebat: "Haec operum uobis miracula digna uidentur Obtutu stupido; ueris sed discite dictis, Quod mox cuncta solo passim disiecta iacebunt." Haec ad Oliueti dicens peruenerat arcem. Discipuli solum postquam uidere, rogabant, Vt sibi uenturi tempus distingueret aeui, Promissa ipsius quem poscant prendere finem, Eius et aduentus terrae consumeret orbem. Quaerentum uerbis respondit talia Christus: "Obseruate dolum, falso ne nomine capta Credulitas laqueis errantum praecipitetur. Discurrent cunctis bellorum incendia terris; Sed uos praeualide consistite robore cordis, Ne mens accepto iaceat turbata tumultu, Non etenim prima imponent mox proelia finem, Gentibus et gentes et regibus obuia reges Signa ferent, nec morbi tunc corrumpere tractum Aeris aut pestes prosternere corpora parcent. Fixa etiam solido per inania pondere tellus Per diuersa loci motu quassante tremiscet. Haec in primitiis temptamina parua manebunt. Prodentur multi uestrum letoque dabuntur, Proque meo uobis incumbere nomine gentes Tormentis poenisque feris odiisque necesse est. Liuor erit terris, erroribus omnia plena Et falsi surgent populorum labe profetae. Haec inter si quis protectum a uulnere pectus Ad finem seruare queat, sublimia lucis Aeternis uitae sertis redimitus adibit. Regnorum caeli celebratio peruolitabit In cunctas terrae metas; gens omnis habebit Testem lucifluo sancti sermone salutis. Et tunc finis erit currentia saecula soluens. Adueniet iam tum tristis defletio terris, Quae Danihelis habet iussam uerissima uocem; Haec dignus tantum poterit cognoscere lector. Iudaei longe fugient montesque capessent, Nec quisquam domibus repetat sustollere secum, Quae fuga consociet uestemue aut mobile quicquam. Deflendae iam sunt uteri cum pondere matres Et miseros fetus dulci quae lacte rigabunt. Poscite iam precibus, tristis ne frigore brumae Adueniat fuga uestra tamen, neu sabbata festa Anceps praecipiti turbet trepidatio cursu; Nam cunctis uenient saeuissima pondera terris. Tale malum non saecla prius nec postera norunt. Et ni sublimis genitor decerpere tempus Et numerum miserans uellet breuiare dierum, Nulla dehinc trepidae superarent corpora uitae. Sed propter lectos ueniet miseratio iustos. Nomine fallentes Christi falsique profetae Exsurgent terris et monstra potentia fingent, Quae forsan lectos capient miracula iustos. En praedicta patent instantia saecula uobis. Desertis si quis Christum peragrare loquetur Occultisue procul penetralibus esse repostum, Longe credulitas absit uanissima uobis. Sicut enim fulgur caelum transcurrit apertum Et cerni facile est cunctis orientis ab oris Vsque sub occiduum caeli uergentis in orbem, Sic rapido aduentu clarebunt lumina Christi. Abscondet furuis rutilos umbris radios sol, Amittet cursum lunaris gratia lucis Ignicomaeque ruent stellae caelumque relinquent. Omnis item uirtus caeli commota superni Signa dabit, proles hominis quis uertice caeli Clareat; omnigenasque tribus defletio iugis Vrgebit, ueniet eum nubibus ignicoloris Maiestate potens hominis per sidera natus. Tum tuba terrifico stridens clangore uocatos Iustos quadrifido mundi glomerabit ab axe. Praeteriet neque enim praesens generatio saecli, Donec cuncta sequens claudat sibi debita finis. Haec tellus caelumque super soluentur in ignes, Sed mea non umquam soluentur ab ordine dicta. Quis fuat ille dies nescire est omnibus aequum, Ni soli rerum Domino, qui sidera torquet. Vt quondam terras undae inuoluere furentes Et diuersa sibi tractantes munia cunctos Diluuii rapuit subito uiolentia tractu, Sic subitus flammas uoluens descendet ab aethra Aduentus noster; nec cunctos ille sub una Condicione promet. Nam tunc ubi iugera laeta Infindent duo depresso sub uomere sulcis, Vnus correpto tolletur corpore arator, Ignarusque alius uasto linquetur in agro. Vno quin etiam recubantes stramine lecti Dispar iudicium diuersa sorte subibunt. Vnus enim socium quaeret per strata relictus. Idcirco famuli uigilent, quia nescius illis Aduentus Domini subita discendet in hora. Si sciret certum furis insistere tempus Quisque domus custos, uigilaret et obuia ferret Arma procul, ruptas ne quis penetraret in aedes. Sed uos intentis animis assistite semper, Namque repentinus uobis subitusque recurret Filius huc hominis iustis sua praemia seruans. Ille fidelis erit seruus, cui credere cuncta Aedes et famulos uoluit per longa profectus Vir pater ipse domus: sapiens nimiumque beatus, Quem ueniens Dominus seruantem iussa uidebit. Illum maiori famulum redimibit honore. Ast ille infelix, qui sordida luxuriatus Tardantem contemnet herum, famulosque fatigans Verberibus segnique indulgens ebrietati Luxuriosorum conuiuia concelebrarit; Adueniet dominus seruumque incauta furentem Praecipitem dignis poenarum cladibus abdet. Illum perpetuus fletus stridorque manebit." "Conferri possunt caelestia regna puellis Bis quinis, pars est quarum sapientior una, Altera praestupido pars est stolidissima corde. Occurrere illae uotis sponsalibus omnes Ornatu accinctae taedarum flammicomantum. Sed sapiens pars illa, sibi quo lumina flammae Susciperet, portare simul curabat oliuum. Stultarum uero non est prudentia talis. Cumque moraretur sponsus, tum membra sopore Soluuntur cunctae per compita lata uiarum Iam noctis medio clamor crebrescere magnus Exoritur, laetoque dehinc occurrere uoto Admonuit taedisque uias ornare coruscis. Surgere uirginibus properatum, et lumina taedis Instruere et flammas pingui componere oliuo. Tum stolidae rogitant olei sibi cedere partem, Prudentes secum quod tunc gestare uidebant. Sed quoniam sapiens pauitat chorus, omnibus aeque Ne desint clarae nutrimina pinguia flammae, Ex paruo aequalis si detur portio cunctis, Tum pergunt stultae, ut liquidum mercentur oliuum. Dum pergunt, laetae transcurrunt omnia pompae Et sponso tantum comitatur factio prudens. Adueniunt brutae sero post tempore segnes Et sponsi pulsare fores et limina clausa Nequiquam ingeminant precibusque ingrata frequentant, Vt liceat miseris penetrare in limina laeta. Illas non comitum sponsi cognoscere quisquam Non ipse sponsus uoluit. Vigilate timentes, Aduentus uobis quia non est certior hora." "Sicut enim, longas cui contigit ire profecto In terras, credens seruis tractanda talenta Vni quinque dedit, duo cepit et alter habenda, Tertius unius curam tractare talenti Suscepit, uires quoniam diuersa merentur. Sed maior quis est concredita portio nummi, Certatim duplis auxerunt incrementis. Ille sed, unius cui credita cura talenti, Telluri infodiens seruat sine fructibus aera. Iamque aderat praesens dominus: tum primus et alter Se geminasse illi pariter concredita monstrant. Illos laudat herus potioraque credere tantae Promittit fidei. Sed tertius ille refodit Et domino reddit tali cum uoce talentum: Quod scirem domino memet seruire seuero, Qui meteres segetes alieno semine cretas, Extimui, argentumque tuum concredere terrae Malui, quod saluum semper tibi reddere possem. Tum dominus famulo respondens talibus infit: Si nescire meos auderes dicere mores, Nequitiae tantae ueniam concedere possem. Hoc etiam gnarum potius praestare decebat, Vt fructum nobis tractata pecunia ferret. Quapropter segni tollatur portio nostri Prudentique dehinc detur possessio maior, Quem duplis cumulasse lucris mea quinque talenta Inueni. Namque est certum potiora mereri, Quis res uberior cumulatae sortis abundat. At cui parua subest segni substantia corde, Id minimum penitus iuste tolletur ab illo, Vt nequam seruus tenebras dimersus ad imas Perpetuos fletus poenae stridore frequentet." "En hominis natus ueniet patrisque ministris Stipatus celsa iudex in sede sedebit. Tum gentes cunctae diuersis partibus orbis Conuenient iustosque omnes de labe malorum Secernet dextraque libens in parte locabit, At prauos laeua despectos parte relinquet; Vt pastor pecoris discernit pascua mixti, Lanigeris dextri permittens mollia prati At laeuos hirtis dumos tondere capellis. Sed rex ad dextros conuersus talia dicet: Huc ueniant sancti, iamdudum debita sumant Dona patris, mundi quae sunt aequaeua nitentis Et iustis primo promissa parantur ab ortu. Namque fame fessum quondam me grata refecit Haec plebes potuque sitim mihi saepe remouit, Hospitiumque domus patuit mihi saepe uocato Et nudus uestis blandissima tegmina sumpsi Carceris et poenis horum solacia cepi. Tum Domino tali respondent uoce beati: Non meminit nostrum quisquam te uisere nudum Nec famis oppressum dura dicione notauit, Carceris aut poenis meminit uidisse reuinctum. Respondens illis dicet tum talia iudex: Fratribus ista meis humiles miserando labores Qui fecit, certum est dulcem mihi ponere fructum. At uos, iniusti, iustis succedite flammis Et poenis semper mentem torrete malignam Quas pater horrendis barathri per stagna profundis Daemonis horrendi sociis ipsique parauit. Namque sitim passo quondam mihi pocula nulla Nec famis in poena parui miseramina panis, Aut peregrina mihi tecti uestisue parumper Tegmina de magnis gracili pro parte dabantur, Carceris aut saepto claustris morbisue iacenti Vmquam uisendi solacia uestra fuerunt. His damnata dehinc respondet factio uerbis: Haut umquam nostrum meminit te uisere quisquam Aut sitis aut saeuae famis aegrum agitare laborem, Hospita uel fessis errare per oppida rebus, Carceris aut mersum poenis morboue grauatum, Vt tibi sollicito fieret miseratio iusta. His rerum dicet Dominus: Cum uestra superbo Angustis rebus feritas sub corde tumebat Calcauitque humiles minimos, me spreuit in illis. Haec ubi dicta dabit, meritis sua praemia reddet. Aeternum miseri poena fodientur iniqui, Aeternumque salus iustis concessa manebit." Talia dum loquitur, scissos lacerata capillos Pro fratris morbo iustis soror anxia curis Hortatur iuuenem rapido percurrere gressu, Casibus ut tantis Christus seruaret amicum. Nam fuerat mulier meritis accepta benignis, Obsequio cuius fratremque domumque merentem Amplexus pleno Christus retinebat amore. Nuntius adueniens perfert, extrema iacere Dilectum Christo iuuenem per tristia morbi Et leti et uitae confinia summa tenentem. Lazarus hic habuit nomen, sed Christus amaris Percussus uerbis: "Non est, si creditis, inquit, Ad letum ducens istaec uiolentia morbi, Sed Deus ut digno iustis celebretur honore Et suboles hominis sancta uirtute nitescat." Tunc ad discipulos: "Dormit iam Lazarus, inquit, Sed carum iuuenem faciam consurgere rursus." Aiunt discipuli: "Somno succedere plena Et remeare salus poterit;" nec mente sequuntur, Quod mortem somni dixit sub nomine Christus. Errorem quorum tali sermone remouit: "Lazarus in letum cecidit, sed gaudia menti Hinc ueniunt uestramque fidem mihi fortius armant, Cernitis absentem longe quod cuncta uidere. Sed properemus," ait. Didymus tum talia fatur: "Pergamus pariterque omnes procumbere leto Cogamur, totiens quod gens Iudaea minatur. Iamque aderat Christus, fuerat sed forte sepulto Quarta dies, mersasque atris de morte tenebris Germanas luctus lacrimosaque tecta tenebant. Conuenere illuc solacia debita dantes Iudaeae gentis proceres carique propinqui. Sed Martha, audito Christum uenisse, cucurrit Obuia deseruitque domum maestamque sororem, Et procul: "O utinam praesens uirtus tua nobis Afforet et morti fratrem rapuisset acerbae. Nam quicquid poscis, certum est tibi posse uenire. Quam Dominus tali solatur uoce gementem: "Robustam mentem, mulier, uirtute resume. Lazarus haec uitae recidiua in lumina surget." Et mulier: "Certe surgent in munera uitae Mortales cuncti, ueniet cum terminus orbi." Christus item sancto depromit pectore uocem: "En ego sum clarae uobis reparatio uitae. In me qui credit, mortem deponere sumptam Et uitam poterit iugi componere saeclo. At quicumque fidem uiuo sub pectore sumet, Horrida non umquam continget limina mortis; Istaec si credis puro de pectore, Martha?" Illa dehinc: "Haec una fides mea corda tenebit, Sublimis ueneranda Dei quod uenerit in te Caelestis suboles celso sub nomine Christi." Haec ait et Mariam cursu motura sororem Interiora petit: sanctum uenisse magistrum Et pariter luctu oppressam uocitare sororem Admonuit tacito designans omnia nutu. Prosilit illa foras audito nomine Christi; Prosequiturque simul Solymorum turba gementem Credentum, tumulo fletus inferre sorores. Illa salutiferum postquam conspexit Iesum, Procidit ante pedes rumpitque hanc pectore uocem: "Si mihi germanum potuisses uisere uiuum, Lazarus haut poterat durae succumbere morti." Fletibus his Christus socians de corde dolorem Inquirit tumuli sedem, quo condita nuper Membra forent animae uolucris spoliata calore. Haut mora demonstrant flenti maestoque sepulchrum Rupe sub excisa; lapidis quod pondere clausum Vt uidit Sanctus, multo mox uecte moueri Praecipit; at Marthae talis uox uerberat auras: "Quattuor en luces totidemque ex ordine noctes Praetereunt, quo membra solo composta quiescunt. Crediderim, corpus motu fugiente caloris Fetorem miserum liquefactis reddere membris." His dictis contra depromit talia Christus: "Iam totiens dictum est, magnis consistere rebus Credentum uirtute fidem; sed gloria summi Iam genitoris adest, fidei si robur habetis." Haec ubi dicta dedit saxumque immane reuulsis Obicibus patuit, uirtus mox conscia caelum Suscipit et tali genitorem uoce precatur: "Eximias grates, genitor, tibi, sancte, fatemur: Me placidus semper uenerandis auribus audis, Sed populus praesens me missum credere discat." Haec ubi dicta dedit, tumuli mox limine in ipso Restitit aduerso complens caua saxa clamore: "Lazare, sopitis redeuntem suscipe membris En animam tuque ipse foras te prome sepulchro." Nec mora conexis manibus pedibusque repente Procedit tumulo, uultum cui linea texta Et totum gracilis conectit fascia corpus. Tum solui iussit laetumque ad tecta remittit. Iudaei postquam factum uenerabile cernunt, Qui tanti Mariam fuerant Marthamque secuti, Pars credens sequitur tantae uirtutis honorem; Ast alii repetunt urbem procerumque superbis Cuncta Pharisaeis rerum miracula narrant. Ergo ad concilium scribae, plebisque uocatur Iam grauior numerus, qua natum principis alte Pulchra Caiphaeae collucent atria sedis. Illic complacuit Christum prosternere leto, Sed uitare dies paschae, ne plebe frequenti Discordes populi raperent in bella furorem. Ille Simonis erat tectis, quem lurida lepra Virtute ipsius diffugerat. Ecce iacenti Accedit mulier propius, sanctumque alabastro, Quo pretiosa inerant late fraglantis oliui. Vnguenta, ab summo perfundit uertice Christum. Discipuli increpitant fantes, potuisse iuuari De pretio unguenti miserorum corpora egentum. Has Dominus prohibet uoces factumque probauit: "Desinite obsequio iustam prohibere puellam. Pauperibus semper dabitur succurrere tempus, Sed me non semper tribuetur uisere uobis. Funeris ista mei multum laudanda ministrat Officio mundumque implebunt talia facta." Tunc e discipulis unus se subtrahit amens Iudas et ad proceres tali cum uoce cucurrit: "Quod pretium sperare datur, si prodere uobis Quaesitumque diu possim monstrare magistrum?" Illi continuo statuunt ter dena argenti Pondera: his Iudas sceleri se subdidit alto. Iamque dies paschae primo processerat ortu: Discipuli quaerunt, ubi cenam sumere paschae Vellet; at ille sibi quendam sine nomine quaeri, Vltima qui domini caperet mandata, iubebat. Vespere mox primo bis sex recubantibus una Discipulis, tali diuinat uoce magister: "En urget tempus, Christum cum prodere morti E uobis unus scelerato corde uolutat." Continuo cuncti quaerunt, quis talibus ausis Insano tantum cepisset corde uenenum. Ille dehinc: "Epulis mecum nunc uescitur, inquit. Sed suboles hominis quondam praescripta subibit Supplicia ad tempus. Miserabilis ille per aeuum, Qui iustum dedet; quanto felicior esset, Si numquam terris tetigisset lumina uitae!" Et Iudas grauiter tum conscia pectora pressus, "Numquid, ait, Iudam talis suspicio tangit?" Respondit Dominus: "Te talia dicere cerno." Haec ubi dicta dedit, palmis sibi frangere panem. Diuisumque dehinc tradit sancteque precatus Discipulos docuit, proprium sic edere corpus. Hinc calicem sumit Dominus uinoque repletum Gratis sanctificat uerbis potumque ministrat, Edocuitque, suum se diuisisse cruorem, Atque ait: "Hic sanguis populi delicta redemit; Hoc potate meum. Nam ueris credite dictis, Post haec non umquam uitis gustabo liquorem, Donec regna patris melioris munere uitae In noua me rursus concedent surgere uina." Exin cantato sanctis concentibus hymno Montis Oliueti conscendunt culmina cuncti Talia tum Christus depromit pectore uerba: "Omnes praesenti noctis uos tempore longe Disperget misere deserto principe terror. Sic etenim scriptum est: Pastoris casibus omnes In diuersa fugam capient per rura bidentes. Post ubi uita nouos caeli mihi reddet honores, Praeueniam uestrosque choros genitalibus aruis Grata Galilaeae uolitans per rura docebo." Respondit Petrus: "Cunctos, si credere fas est, Quod tua labanter possint praecepta negare, Sed mea non umquam mutabit pectora casus." Ille dehinc: Nor haec, quae lucida sidera terris Inducit lucemque promens nunc incubat undas, Audiet, ut trinis pauidus mendacia uerbis Dices et Christum, fortissime Petre, negabis, Et prius, alitibus resonent quam tecta domorum." At Petrus: "Duram mortem mihi sumere malim, Vox oblita suum quam deneget ista magistrum." Has uires cordis perstant promittere cuncti. Nominis Hebraei sunt Gessamaneia rura. Illo progreditur lucis uitaeque repertor, Circa discipuli Iuda fugiente sequuntur. Atque illic reliquos iussit residere ministros. Ipse sed assumpto longe procedere Petro Zebedeique simul natis per deuia tendit. Tunc angore graui maestus sic uoce profatur: "Tristia nunc uoluens animus mihi pectora turbat Morte tenus, sed nunc uos segnem excludite somnum, Sollicitamque simul uigilando ducite noctem." Haec ait et paulum procedens corpore terram Deprimit et tali proiectus uoce precatur: "Si fas est, genitor, calicis me transeat huius Incumbens ualido nobis uiolentia tractu. Sed tua iam ueniat potius, quam nostra uoluntas, Quae tibi decreta est tantis sententia rebus." Tunc ad discipulos repedat, sed somnus anhelis Prostratos terrae membris dissoluerat omnes. Tunc ait ad Petrum: "Non est mihi ponere uirtus Vnam peruigilem tantis sub casibus horam? Sed uigilate, precor, ne uos temptatio raptos Horrida praecipitet saeuae per lubrica mortis. Spiritus iste uiget, sed corpus debile labat." Secessit rursus secreti montis in arcem Orabatque patrem: "Rerum mitissime rector, Hunc quoniam calicem non est transire potestas, Iam tua proueniat nostra de sorte uoluntas." Rursus discipulos somni sub pondere pressos Inuenit et rursus idem genitore precato Alloquitur fesso nexos languore quietis: "Iam dormire licet sociosque reuisere uestros, Nam uenit ecce, meum qui dedat in omnia corpus, Quae maculata meis imponet factio membris." Cum dicto Iudas numero stipante cateruae Aduenit procerum iussu populique ferocis. Pars strictis gladiis pars fidens pondere clauae Signa sequebatur Iudae promissa furentis. Oscula nam pepigit sese contingere Christi, Quo facile ignotum caperet miserabile uulgus. Ille ubi dissimulans blanda cum uoce salutat, Attigit et labiis iusti uenerabilis ora, Continuo Christus: "Totum complere licebit, Huc uenisse tuo quaecumque est causa paratu." Iniecere manum turbae Christumque prehendunt. Tunc e discipulis unus fulgente machaera Occurrit uatis famulo sublatus in iram Tempore et excussam rapuit ui uulneris aurem. Olli Christus ait: "Gladium tu ponito, noster; Nam quicumque ferox confidet uindice ferro, Hunc iusti similis ferri uindicta manebit. An ego non possem caelestia castra uocare Et patris innumeras in proelia ducere turmas? Sed scriptura meis complenda est debita rebus. Vos autem stricto qui me comprendere ferro Fustibus et gladiis concurritis, en ego uobis Occurram, templi media qui semper in arce Vobiscum residens docui, nec talia quisquam In solum tantis circumlatrantibus ausus. Discipuli passim Christo fugere relicto. Iamque Caiphaea steterat saluator in aula, Cum uenere omnes scribae proceresque uocati. At Petrus longe seruans uestigia solus Occulte maestus sedit cum plebe ministra Extremum opperiens tanto sub turbine finem. Ecce sacerdotes falsos conquirere testes Incumbunt fictasque uolunt contexere causas, Quis mortem insonti possent imponere Christo. Sed nullus tanto uisus satis esse furori. Vltima prosiliunt testes, qui dicere Iesum Audissent, templum quod solus uertere posset Et uersum trinis iterum instaurare diebus. Ipse, sacerdotum princeps urgere tacentem Insistit frendens furiis ac talia fatur: "Cur nihil ad tantas nunc respondere querellas Conuictus ueris procerum sub testibus audes? Adiurabo tamen summi per regna Tonantis, Vt fateare palam, si fas te credere Christum." Ille dehinc tali compellat uoce superbum: "Istaec sola tibi procedunt pectore uerba Vera tuo; ueniet uobis uisenda per auras Maiestas prolis hominis, cum dextera sanctae Virtuti assidet sub nubibus ignicoloris." Talibus auditis scindit de pectore uestem Exsultans furiis et caeco corde, sacerdos Atque ait: "Audistis pugnantis foeda profani Verba Deo; polluta magis consurgat in iras Religio et uestram cuncti iam pandite mentem." Conclamant omnes mortique addicere certant. Tum sanctam Christi faciem sputa improba complent Et palmae, in malis colaphique in uertice crebri Insultant uerbisque omnes illudere certant: "Christe, profetabis, cuius tibi palma sonarit!" At Petrum mulier tristem quod uiderat intus, "Tune etiam, iuuenis, fueras comes additus, inquit, Isti, quem ludens procerum sententia damnat?" Ille negat tectisque feris se promere temptat. Ecce sed egressum primo sub limine cernens Altera consimili prodebat uoce ministris. Rursus ait iurans, illum se nosse negabat. Tum percontatum multi accessere sequentes Eque sono uocis sese cognoscere dicunt, Cuncta Galilaeam streperent quod uerba loquellam. Et Petros iurans deuotis omnia uerbis Nescire affirmat, quisquis foret ille, negando. Hanc uocem, plausum quatiens sub culmine tecti, Ales prosequitur cantu, mentemque Simonis Circumstant tristem uerbis praesagia Christi; Egressusque dehinc ploratus habebat amaros. Sidera iam luci concedunt et rapidus sol Progreditur radiis terras trepidantibus implens. Iamque e concilio Christum post terga reuinctum Praesidis ad gremium magno clamore trahebant. Interea celsum Dominus stans ante tribunal Talia Pilati uerbis excepit Iesus: "Tu res Iudaeae gentis, quod dicitur, astas?" Respondit Christus: "Vestris haec audio uerbis. Exhinc terribilis iusti accusatio surgens Infremit et sanctum scelerata facundia pressat. Respondere nihil trucibus dignatur Iesus. Pilatus quaerit, quae tum sit causa tacendi. Ille magis perstans miranda silentia seruat. Sollemni sed forte die concedere leges Vnum damnati capitis de more iubebant; Et fuit in uinclis famoso nomine latro, Quem Christo infensus populus dimittere uitae Ardebat: trucibus somno sed territa uisis Pilati coniux, iusti discedere poena, Mandatis precibusque uirum suspensa rogabat. Tum iudex iterum procerum disquirere mentem Temptat, et instanti cuperent quem soluere poenae, Plebis ad arbitrium mitti de lege requirit Sed proceres populum fusa ambitione rogabant, Latronem legi peterent Christumque negarent. At postquam procerum incendit sententia uulgum, Latronisque petit potius sibi cedere uitam, Consuluit praeses populum, quid uellet Iesum. Plebs incensa malo saeuos miscere tumultus, Et crucis ad poenas iterumque iterumque petebant, Qui regis nomen cuperet, qui Caesaris hostem Confessus sese proprio damnauerit ore. Denique ui uictus detestatusque cruentum Officium increpitans se libera sanguinis huius Corda tenere sibi, coramque a crimine palmas Abluit, ut genti tantum macula illa maneret. Hoc magis inclamant: "Nos, nos cruor iste sequatur, Et genus in nostrum scelus hoc et culpa redundet." Pilatus donat plebi legique Barabban Et crucis ad poenam uictus concedit Iesum. Proditor at Iudas postquam se talia cernit Accepto sceleris pretio signasse furentem, Infelix ueris damnans sua gesta querellis Proiecit templo tunc detestans argentum. Exorsusque suas laqueo sibi sumere poenas Informem rapuit ficus de uertice mortem. Inde sacerdotes, pretium quod sanguinis esset, Illicitum fantes aditis concedere templi, Quod dare tum licitum, cum sanguis distraheretur, Credebant, agrum mercati nomine uero Sanguinis, horrendo signant scelera impia facto. Haec quondam cooperta canens uox uera profetae Euentum rerum patefecit in ordine saecli: Argenti triginta minas posuere profani Hoc pretium pretiosi corporis instituentes, Quod mox ad figuli rursus transfertur agellum. Traditus est trucibus iustus scelerisque ministris Militibus: scelerata ludibria corpore praebet. Purpureamque illi tunicam clamidemque rubentem Inducunt spinisque caput cinxere cruentis, Inque uicem sceptri dextram comitatur harundo. Tum genibus nixi regem dominumque salutant Iudaeae gentis faciemque lauere saliuis Vertice et in sancto plagis lusere nefandis. Haec ubi transegit miles ludibria demens, Indutum propriae ducebat tegmina uestis Et crucis ad poenam sanctum iustumque trahebat. Ecce sed egressi quendam cepere Simonem Cyrena genitum lignumque afferre iubebant, Quo dominum lucis iussis suffigere saeuis Instans urgebat saecli immutabilis ordo. At postquam uentum est, ubi ruris Golgatha nomen, Permixtum felli uinum dant pocula Christo. Ille sed in summo gustu tractata recusat; Vt satis antiquis fieret per talia dictis, Nec tamen insultans hominum furor omnia poscit. Iamque cruci fixum pendebat in arbore corpus, Intactaeque dedit tunicae sub sorte per omnes Militis unius seruans possessio textum. Et scriptum causae titulum meritique locarunt, Quod rex Iudaeae plebis gentisque fuisset. Accidit, ut pariter poenae consortia ferrent Latrones hinc inde duo; sed caeca furentis Insultat plebis fixo uaesania Christo: "Hic est, qui templum poterat dissoluere solus, Hic est, qui trino lucis reparare meatu. Sed nunc discendat suboles ueneranda Tonantis Et crucis e poena corpusque animamque resoluat. Haec uulgi proceres uaecordis dicta sequuntur; Atque Pharisaei scribaeque et factio demens Illudunt motuque caput linguasque loquellis Insanis quatiunt aeternae ad uincula poenae: "Nonne alios quondam trucibus seruare solebat Morborum uinclis? sese cur soluere poenis Non ualet? En regem nostrae quem credere gentis Debuimus: soluat ligni de robore corpus! Tunc sanctis digne poterimus credere signis. Confidit genitore Deo: dimittere poena Cur propriam non uult subolem ueneranda potestas? Nec minus increpitant dextra laeuaque gementes Affixi crucibus scelerum pro sorte latrones. Iam medium cursus lucis conscenderat orbem, Cum subito ex oculis fugit furuisque tenebris Induitur trepidumque diem sol nocte recondit. Ast ubi turbatus nonam transegerat horam Consternata suo redierunt lumina mundo. Et Christus magna genitorem uoce uocabat Hebraeae in morem linguae; sed nescia plebes Heliam uocitare putat. Tum concitus unus Cogebat spongo turpi calamoque reuincto Impressum labiis acidum potare saporem. Cetera turba furens tali cum uoce cachinnat: "Spectemus pariter, caelo ne forte remissus Helias ueniat, celsa qui sede quiescit, Liberet et mirero confixum stipite regem." Tum clamor Domini magno conamine missus Aetheriis animam comitem commiscuit auris. Scinduntur pariter sancti uelamina templi Carbasaque in geminas partes disrupta dehiscunt Et tremebunda omni concussa est pondere tellus, Dissiliuntque suo ruptae de corpore cautes. Tum ueterum monumenta uirum patuere repulsis Obicibus iustaeque animae per membra reuersae Et uisi passim populi per moenia late Errauere urbis: sic terrent omnia mundum, Militibus primis quatiuntur corda pauore, Dedita qui saeuae seruabant corpora poenae, Et subolem dixere Dei Christumque fatentur. E speculis matres miracula tanta tuentur Omnes, obsequium Christo quae ferre solebant. Iam decedenti uesper succedere soli Coeperat, et procerum solus cum iustior audet Corpus ad extremum munus deposcere Christi. Hic ab Arimathia nomen gestabat Ioseph, Qui quondam uerbis aures praebebat Iesu. Pilatum tunc iste rogat, sibi cedere membra, Quis nuper tulerat uitam uis horrida poenae. Concessit praeses et corpus fulgida lino Texta tegunt saxique nouo componitur antro. Limen concludunt immensa uolumina petrae; E speculis seruant matres et cuncta tuentur. Iamque dies rutilo complebat lumine terras, Otia qui semper prisca de lege iubebat, Nulla sed immitis procerum furor otia seruat. Conueniunt onerantque simul sic iudicis aures: "Erroris laqueos iustissima poena resoluit. Nunc meminisse decet; quoniam planus ille solebat Vulgari semper iactans promittere plebi, E mortis sese tenebris ad lumina uitae Cum trino solis pariter remeare recursu. Hoc petimus, custos miles noua funera seruet, Ne fera discipulis furandi audacia corpus Consurgat turbetque recens insania plebem." Et Pilatus ad haec: "Miles permittitur, inquit, Seruare, ut uultis, corpus tellure sepultum." Conueniunt saxique ingentia pondera uoluunt, Et limen signis et saxum milite seruant. Sidera iam noctis uenturo cedere soli Incipiunt, tumuli matres tum uisere saeptum Concurrunt, motus sed terram protinus omnem Concutit et caelo lapsus discendit aperto Nuntius et saxum tumuli de limine uoluit. Illius et facies splendet ceu fulguris ignis, Et niuis ad speciem lucent uelamina uestis. Militibus terror sensum discluserat omnem Et iacuere simul ceu fusa cadauera leto. Ille sed ad matres tali cum uoce profatur: "Vestra pauor nullus quatiens nunc corda fatiget; Nam manifesta fides, sanctum uos quaerere corpus, Quod crucis in ligno scelerata insania fixit. Surrexit Christus aeternaque lumina uitae Corpore cum sancto deuicta morte recepit. Visere iam uobis licitum est, quod sede sepulchri Nulla istic iaceant, fuerant quae condita membra. Dicite praeterea celeri properoque recursu Discipulis, Christum remeasse in luminis oras, Inque Galilaeam laetum praecedere terram." His dictis uisisque animos perfuderat ardens Laetitia attonitis stupor ancipitique pauore. Denique praecipiti celebrantes gaudia cursu Talia discipulis referunt tumulumque relinquunt. Ecce iteris medio clarus se ostendit Iesus Et fidas matres blandus saluere iubebat. Occurrunt illae et genibus plantisque prehensis Victorem leti pauidae uenerantur Iesum. Talibus ille dehinc praeceptis pectora firmat: "Mentibus absistat fidei pauor omnis et ista Fratribus en nostris propere mandata referte. Nostri conspectus si cura est, ite uolentes Inque Galilaeam propere transcurrite terram." Interea tumulo custodum exterrita corda; Mittunt e numero partem, quae tanta referret Iudaeis rerum miracula. Sed manus amens Iam semel insano penitus deuota furori Praemia militibus certatim magna rependit Et famam argento redimit, quod limine rupto Furtim sustulerit corpus defensa tenebris Occulte rapiens audacia discipulorum Iamque Galilaeos conscenderat anxia montes Mandatis Christi concurrens turba suorum: Cernitur ecce suis proles ueneranda Tonantis Illum procumbens sancte chorus omnis adorat; Nec tamen in cunctis pariter fundata manebat Pectoribus uirtus, nam pars dubitabat eorum. Tunc sic discipulos clarus compellat Iesus: "In caelo et terris genitor mihi cuncta subegit, Me pater est uobis dignatus mittere lucem. Gentibus haut aliter nunc uos ego mittere cunctis Institui, uestrum est cunctas mihi iungere gentes. Pergite et ablutos homines purgantibus undis Nomine sub sancto patris natique lauate, Viuifici pariter currant spiramina flatus. Ablutisque dehinc nostra insinuate docentes Praecepta, ut uitam possint agitare perennem; Nec uobis umquam nostri praesentia deerit, Donec consumens dissoluat saecula finis. Has mea mens fidei uires sanctique timoris Cepit et in tantum lucet mihi gratia Christi, Versibus ut nostris diuinae gloria legis Ornamenta libens caperet; terrestria linguae. Haec mihi pax Christi tribuit, pax haec mihi saecli, Quam fouet indulgens terrae regnator apertae Constantinus, adest cui gratia digna merenti, Qui solus regnum sacri sibi nominis horret Imponi pondus, quo iustis dignior actis Aeternam capiat diuina in saecula uitam Per dominum lucis Christum, qui in saecula regnat.