# Natalicia 17

Iamne abis et nos properans relinquis,
Quos tamen sola regione linquis
Semper adnexa sine fine tecum
Mente futuros?
Iamne discedis reuocante longe
Quam colis terra? sed et hic resistis,
Sancte Niceta, quoniam et profectum
Corde tenemus.
I memor nostri remaneque uadens
Spiritu praesens, animis uicissim
Insitus nostris, trahe ferque tecum
Quos geris in te.
O nimis terra et populi beati,
Quos modo a nobis remeans adibis,
Quos tuo accedens pede uisitabit
Christus et ore.
Ibis Arctoos procul usque Dacos,
Ibis Epiro gemina uidendus,
Et per Aegeos penetrabis aestus
Thessalonicen.
Apulis sed nunc uia prima terris
Te uehet longo spatiosa plano,
Qua Canusino medicata flagrant
Vellera fuco.
Ast ubi paulum uia proferetur,
Det, precor, mites tibi Christus aestus
Et leuis spiret sine nube siccis
Aura Calabris.
Sicut antiqui manibus prophetae
Per sacramentum crucis unda misso
Dulcuit ligno posuitque tristes
Merra liquores,
Sic tibi caelum modo temperetur,
Et leui sudo tenuatus aer
Flatibus puris placide salubres
Spiret in auras,
Qui solet flatu grauis e palustri
Anguium tetros referens odores
Soluere in morbos tumefacta crasso
Corpora uento,
Quem potens rerum dominus fugari
Siue mutari iubeat suoque
Nunc sacerdoti bona sanitatis
Flabra ministret.
Sicut Aegypto pereunte quondam
Noctis et densae tenebris operta,
Qua dei uiui sacra gens agebat,
Lux erat orbi,
Quae modo in toto species probatur
Orbe, cum sanctae pia pars fidei
Fulgeat Christo, reliquos tenebris
Obruat error:
Sic meo, qua se feret actus ora,
Cuncta Nicetae dominus secundet,
Donec optato patriam uehatur
Laetus ad urbem.
Perge, Niceta, bene qua recurris
Prosperos Christo comitante cursus,
Quem tui dudum populi fatigant
Nocte dieque
Te reposcentes, ut ager leuandis
Cum satis imbrem sitit utque molles
Cum suas matres uituli represso
Lacte requirunt.
Vnde nos iustis precibus tuorum,
Qui suum recte repetunt parentem,
Cogimur uicto, licet irrepleti,
Cedere uoto.
Et quia spes iam rapitur tenendi,
Vrget affectus placitis fauere;
Iam uias illas licet oderimus
Quae rapiunt te,
Odimus quamuis, sed easdem amamus.
Odimus quod te retrahunt, amamus
Quod tuum nobis procul adtulerunt
Cernere uultum.
Quas peradstricti superante amore
Nunc tibi sterni faciles precamur
Praeuio terris pelagoque summi
Nomine Christi.
Qui tibi factis iter omne campis
Arduos montes reprimat cauasque
Impleat ualles, salebras adaequet,
Iungat hiatus.
Te per Hydruntum Lupiasque uectum
Innubae fratrum simul et sororum
Ambient uno dominum canentes
Ore cateruae.
Quis mihi pennas daret ut columbae,
Vt choris illis citus interessem,
Qui deum Christum duce te canentes
Sidera pulsant?
Sed licet pigro teneamur aegri
Corporis nexu, tamen euolamus
Mentibus post te dominoque tecum
Dicimus hymnos.
Nam tuis intus simul implicati
Sensibus, uel cum canis ac precaris,
Cum tua de te prece cumque uoce
Promimur et nos.
Inde iam terris subeunte ponto
Stratus Hadriae sinus obsequetur,
Vnda procumbet zephyroque leni
Vela tumescent.
Ibis inlabens pelago iacenti
Et rate armata titulo salutis
Victor antemna crucis ibis, undis
Tutus et austris.
Nauitae laeti solitum celeuma
Concinent uersis modulis in hymnos
Et piis ducent comites in aequor
Vocibus auras.
Praecinet cunctis tuba ceu resultans
Lingua Nicetae modulata Christum,
Psallet aeternus citharista toto
Aequore Dauid.
Audient Amen tremefacta cete
Et sacerdotem domino canentem
Laeta lasciuo procul admeabunt
Monstra natatu.
Vndique adludent patulo uirentes
Ore delphines; sine uoce quamquam
Aemula humanis tamen eloquentur
Gaudia linguis.
Nam deo quid non sapit atque uiuit,
Cuius et uerbo sata cuncta rerum?
Hinc dei laudem maris ima noscunt
Mutaque clamant.
Testis est nobis ueteris prophetae
Belua ad nutum domini profundo
Excita, ut mersum caperet deinque
Redderet haustum.
Sed modo ad nostrum ferus ipse uatem
Auribus tantum pia deuorabit
Cantica; inpastam saturabit aluum
Carmine pastus.
Qua libet pergas iter, et per undas
Perque tellurem licet et per hostes,
Ibis armatus galea salutis,
Vertice Christo.
Aduolet missus Raphael; ut olim
Tobiae Medis, ita prosequendo
Ipse Nicetae comes usque Dacos
Angelus adsit.
Ducat hunc aeque famulum suum dux
Ille, qui quondam profugum superbi
Fratris a uultu deus in salutem
Duxit Iacob.
Namque Niceta fugitiuus aeque est;
Quod semel fecit patriarcha, semper
Hic facit, mundo fugiens ad alti
Moenia caeli;
Et gradus illos, quibus ille uidit
Angelos uersa uice commeantes,
Iste contendit superante nubes
Scandere uita,
Per crucis scalas properans in astra,
Qua deus nitens ad humum coruscis
E thronis spectat uarios labores
Bellaque mentis.
Tuque, Niceta, bene nominatus
Corporis uictor, uelut ille dictus
Israel, summum quia uidit alto
Corde satorem,
Vnde Nicetes meus adprobatur
Israelites sine fraude uerus,
Qui deum cernit solidae fidei
Lumine Christum.
Hic deus noster, uia nostra semper,
Sit comes nobis, sit et antecessor,
Semitis lumen pedibusque nostris
Sermo lucerna,
Qua per obscuri uada caeca saecli
Luminis ueri face dirigamur,
Donec optatos liceat salutis
Tangere portus,
Quos modo undosum petimus per aequor,
Dum uagae mentis fluitamus aestu,
Terreo tamquam fragili carina
Corpore uecti.
Sed gubernaclo crucis hanc regente
Nunc ratem in nobis pia uela cordis
Pandimus Christo referente laetos
Flamine dextro.
Ergo dux idem modo prosequatur
Te uia, qua nunc properas reuertens
Ire, Niceta, patrioque reddat
Limine tutum.
Sed freto emenso superest uiarum
Rursus in terra labor, ut ueharis
Vsque felices quibus es sacerdos
Praestitus oras.
Tu Philippeos Macetum per agros,
Per Tomitanam gradieris urbem,
Ibis et Scupos patriae propinquos
Dardanus hospes.
O quibus iam tunc resonabit illa
Gaudiis tellus, ubi tu rigentes
Edoces Christo fera colla miti
Subdere gentes!
Quaque Riphaeis Boreas in oris
Adligat densis fluuios pruinis,
Hic gelu mentes rigidas superno
Igne resoluis.
Nam simul terris animisque duri
Et sua Bessi niue duriores
Nunc oues facti duce te gregantur
Pacis in aulam.
Quasque ceruices dare seruituti
Semper a bello indomiti negarunt,
Nunc iugo ueri domini subactas
Sternere gaudent.
Nunc magis diues pretio laboris
Bessus exultat; quod humi manuque
Ante quaerebat, modo mente caelo
Conligit aurum.
O uices rerum! bene uersa forma!
Inuii montes prius et cruenti
Nunc tegunt uersos monachis latrones
Pacis alumnos.
Sanguinis quondam, modo terra uitae est,
Vertitur caelo pia uis latronum,
Et fauet Christus supera occupanti
Regna rapinae.
Mos ubi quondam fuerat ferarum,
Nunc ibi ritus uiget angelorum,
Et latet iustus quibus ipse latro
Vixit in antris.
Praeda fit sanctis uetus ille praedo,
Et gemit uersis homicida damnis,
Iure nudatus spoliante Christo
Criminis armis.
Interit casu satanae uicissim
Inuidus Cain, rediuiuus Abel
Pascit effusi pretio redemptos
Sanguinis agnos.
Euge, Niceta, bone serue Christi,
Qui tibi donat lapides in astra
Vertere et uiuis sacra templa saxis
Aedificare.
Auios saltus, iuga uasta lustras,
Dum uiam quaeris, sterilemque siluam
Mentis incultae superans in agros
Vertis opimos.
Te patrem dicit plaga tota Borrae,
Ad tuos fatus Scytha mitigatur
Et sui discors fera te magistro
Pectora ponit.
Et Getae currunt et uterque Dacus,
Qui colit terrae medio uel ille
Diuitis multo boue pilleatus
Accola ripae.
De lupis hoc est uitulos creare
Et boui iunctum palea leonem
Pascere et tutis caua uiperarum
Pandere paruis.
Namque mansueto pecori coire
Bestias pulsa feritate suades,
Qui feras mentes hominum polito
Inbuis ore.
Orbis in muta regione per te
Barbari discunt resonare Christum
Corde Romano placidamque casti
Viuere pacem.
Sic tuo mitis lupus est ouili,
Pascitur concors uitulus leoni,
Paruus extracto trucibus cauernis
Aspide ludit.
Callidos auri legulos in aurum
Vertis inque ipsis imitaris ipsos,
E quibus uiuum fodiente uerbo
Eruis aurum:
Has opes condens domino perenni,
His sacrum lucris cumulans talentum,
Audies: intra domini perennis
Gaudia laetus.
His, precor, cum te domus alma sancto
Ceperit fratrum numerosa coetu
In choris, et nos pietate cari
Pectoris adde.
Nam deo grates, quod amore tanto
Nos tibi adstrinxit per operta uincla,
Vis ut internam ualeat catenam
Rumpere nulla.
Vnde conplexi sine fine carum
Pectus haeremus laqueo fideli,
Quaque contendas comites erimus
Mente sequaci.
Caritas Christi bene fusa caelo
Cordibus nostris ita nectit intus,
Vt nec abiuncto procul auferamur
Orbe remoti.
Nulla nos aetas tibi, nulla labes
Orbis aut alter neque mors reuellet;
Corporis uita moriente uita
Viuet amoris.
Dum graues istos habitamus artus,
Mente te semper memori colemus;
Tu, petes, simus simul in perenni
Tempore tecum.
Namque te celsum meritis in altum
Culmen inponet pretiosa uirtus
Inque uiuentum super urbe magnis
Turribus addet.
Nos locis quantum meritis dirempti
Eminus celsis humiles patronis
Te procul sacris socium cateruis
Suspiciemus.
Quis die nobis dabit hoc in illa,
Vt tui stemus lateris sub umbra
Et tuae nobis requietis aura
Temperet ignem?
Tunc, precor, nostri nimium memento
Et patris sancti gremio recumbens
Roscido nobis digito furentem
Discute flammam.
Nunc abi felix, tamen et recedens
Semper huc ad nos animo recurre;
Esto nobiscum, licet ad paternam
Veneris urbem.
Non enim unius populi magistrum,
Sed nec unius dedit esse ciuem
Te deus terrae; patria ecce nostra
Te sibi sumit.
Nunc tuos aequa pietate utrisque
Diuide affectus et amore nobis,
Ciuibus uultu, gemina morare
Ciuis in ora.
Forsan et maior patria haec habenda,
Non manufactis ubi contineris
Pectorum tectis hominesque uiuam
Incolis urbem.
Sicut antistes, ita dignus almi
Hospes es Christi, quia Christianis
Mentibus consors habitas erile
Accola templum.
Iam uale nobis et in omne nostri
Diligens aeuum bonus usque finem
Duc bonum cursum positamque iustis
Sume coronam.