# Verses from his Vita S. Edithae (16)

# a, c.5, metrum I
Centena uos hinc paruulorum milia,
Herodiana mactat quos uesania,
Dulces amici sponsi collactanei,
Fouete: lactens sponsam duxit lacteam.
Vallate cunis florescentem floridis,
Quem foeta patre uirgo lactat celibe,
Reges adorant, angeli pronunciant,
Cantant superna, stella signat pronuba,
Quin angelorum pastorem bos collocat.
Presepe regi celi thalamus ponitur.
Maria castra ducens uirginalia
Et florulenta castitatis agmina,
Dignata nurum formosam, dat filium.
Edytha nubit paruo regi paruula.
Crocis, ligustris, narcissis, uacciniis
Et cinnamomis thalamus uernet floridus.
Fauete puris puritate nuptiis,
Et uirginales ferte tedas, uirgines,
Agnum sequentes candidati candidum,
Qui pascit inter celibatus lilia,
Inter canentes in sublimi gloriam
Et festa celo discumbentum cantica.
Carmen nouum pro Fescenninis edite
Paruamque Christo ferte Editham paruulo.

# b, c.9, metrum II
Donec castificum Virgo onus edidit,
Mundo uiluerat fabula castitas:
Carnis mancipium cuncta fuit caro;
Eue progenies omnis erat necis;
Corruptela dabat pabula funeri.
Das, Maria, noue lucis originem:
Que, uitam pariens, uirgo puerpera,
Imples uiuifico secula germine.
Pulcre milicie gentis et innube
Princeps innumeras congerit asseclas.
Susannam celebrat conubii fides;
Iudit turtur atri truncat auem Iouis.
Stellas luna premit, hanc superat dies.
Nuptis et uiduis uirginitas sol est;
Immortale genus uirginitas creat.
Nescit mortis opus hec generatio.
Salue, qua nichil est clarius ethere,
Consors angelicis uirginitas choris.
Hinc Edytha micat, signa ferens tua,
Reginam sequitur filia regia
Cum natis Tyriis matreque proxima.
Post te Uuiltonie castra nitentia
Candens a domibus ducit eburneis.
Exemptos acie sulphurea choros
Ad uite fluuium, diua parens, age.
Iungat sobrietas altaque caritas
Ac deuota fides has tibi uernulas.
His Editha tua te duce consita
Scandat sponsi comta cubile.

# c, c.10
Heliam corui; coruos, Benedicte, cibasti;
Pascit Eadgitha feras: foris has, intusque columbas.

# d, c.10, metrum III
Tot uirgo radiis et titulis anticipabilis
Fit rerum minimis aut minor aut equiparabilis:
Ales blanda, suis consimilis facta uolucribus.
Concors agna lupis, atque feris propitiabilis,
Et cum Iob soror est innocua lege draconibus.
Tum condiscipulas et socias pretulerat sibi,
Indignata genus uel meritum glorificantius.
Quanto clarior est sideribus luna minoribus,
Tanto pronior est uirgineo lumine ceteris:
Sic Eadgytha chori siderei lampas humill[im]a
Non, Aedgare decens magneque rex, ut tua filia,
Sed cunctis studio subiacet ut dedita seruula.
Talem Christus amat, quam pudor et mens sacrat infima.

# e, c.11, metrum IV
Omnia Christus ei fuit, hec omnis quoque Christi.
Christus splendor, amor, spes et opes et honor,
Laus, carmen, cithara, requies, opus, ocia, cura,
Gaudia, delicie, gloria, diuicie.
Hunc scriptis, specie, pictura, uoce liraque;
Hunc tela, fusis hunc calamis, calathis;
Hunc omni gestu mentis tractabat et actu,
Excelsis, imis, eximiis, minimis.
Sed subtracta sibi uincens amor omnia Christi
Excutit accessu, lubrica pensa manu.
Terre materiam diuus rogus eliquat omnem.
Prefertur Marthe pars melior Marie.
Preminet et famule regina theorica uite,
Complexu sponsi sabbata perpetuans.
Sit mihi subiectum ceruical, ait, sua leua;
Amplexu torquem dextra det aureolam.

# f, c.16, metrum V
Descende celo, Ierusalem noua,
Vrbs quam Christus condidit,
Ornata tam[quam] sponsa uiro suo
In sanctorum milibus.
Humana lustrat qui tenet ethera;
Subsidant celestia.
Regnum polorum terrigenis coit;
Nubunt imis ardua.
Eadgytha sancto iungitur innuba.
Celestes sunt nuptiae.
Ne sponsa tandem sit sterilis Dei,
Plus dat celebs copula.
Fert uirginalem uirgo propaginem,
Fit nuptis fecundior.
Gaudete natae celitus editae
Incorrupto semine.
Hac matre dulci, preside lactea,
In uobis paradysus est.
Mel cote manat; lac fluit amnibus,
Vua rubis, oleum petris.
Quam suave monstrat sit Domini iugum,
Gestans omnes pectore.
Numquam senescens, quamuis erat parens,
Florescet pulcherrima.
Semper manebit uirginitas noua
Et per secla iuuencula.
Regina dextra filia regia
Astat qua rex concupit,
Vestita uariis, cuius ab intimo
Gloria cuncta cubiculo.
Hinc myrra, guttae cum casiis fluant
Auratis de uestibus.
Regi sacratae federe uirgines
Adducentur post eam.
Pure sequaces, ibitis hac duce
Templum regis in aureum.

# g, c.17, metrum VI
Viue: quem dedere regna, Magna regum gratia,
Precluens princeps opime Principum Brittaniae;
Tu Dauid quod bellicosus, Salomon quod aureus,
Quod Iosias, Ezechias Iosaphatque factus es.
Sceptryger legis supernae, Equitatis armiger,
Emulans diuina iura, Ense trudens noxia,
Alma styrps ecclesiarum, Pax amorque gentium,
Orbe regni cuius amplo Diua stant tentoria,
Et bono cultore Christi Multa gaudet uinea.
Ceteri dignum beatis His ferant preconiis;
Celsior nobis notaris De supernis gaudiis,
Quod pater nupte tonantis, Quod socer Christi cluis,
Quod gener tibi est Olimpo, Diua quod cognatio.
Zachariae sanctiorem Impetrauit sanctitas
Seque maius, maius orbe Munus emeruit pater.
Sic boni uotis Stephani Paulus est apostolus,
Sic parentum dignitatem Prolis auget dignitas.
Magnus es sceptris, Aedgare, Maior almo pignore;
Magnus es uirtutis arce, Dote maior filiae.
Offer Aedgytham tonanti: Sic eris precelsior.

# h, c.18, metrum VII
Prior ethre puer ortus puerum te sacrat astris.
Tua regna perimunt te, sua regna refouent te.
Tibi sceptrum braviumque meliori uice reddit.
Puer ibas, seniorum procerumque moderator,
Amor et flos populorum; magis acta nece regnas.
Cruor haustus lauat, ornat, cui multa rosa uernat.
Soror, almis sacra nimphis comitata paradysi,
Tibi flores et odores uiolasque casiasque,
Tibi nardos et amomum calathis fert in eburneis,
Animasque choreasque speciosas tibi ducit.
Niueus grex utriusque, duce iuncto, domus una est.
Soror et tu comitantes, agitote super astra.

# i, c.21, metrum VIII
Hic Salomoniaci misteria candida templi Prerutilant.
Sol, oculus rerum, non uidit tale per euum Tam locuplex;
Tale nec Hesperie prestans Babilonia Rome Lusit opus.
Quid fundamina, quid fastigia tam spaciosa Expediam?
Quid centena suis operantum milia turmis Vi ualida?
Quid Tirias gazas numerosa classe relatas Trans maria?
Aut Libani nemus aut abiegna thimaque ligna Que dat Ophir,
Cantorum citharis, tectis gradibusque sacratis Grande de[cus?]
Aut ebur aut Parium marmor cunctique metalli Diuicias?
Non sat erat saxis muros candere politis Mirifice;
Omnis odorifera uestitur regia cedro Gratifi[ce].
Centum uiginti cubitorum culmina celum Dimidi[a]t.
Porticus hanc ternis ambit ter dena meandris Turri[gera]
Trinaque cedrinis surgunt cenacula tectis Cum c[ocleis].
Prestant fructifere uisu mirabile palme Par[ietibus].
Et cherubin sculpta speciosaque stant anaglyfa Arce [domus]
Et tornaturis et rerum mille figuris Am[pla tument].
Sed tanta quis opes et opus Salomonis et artes En[umeret?]
Tot facies rerum, miracla tot ingeniorum Au[get honor].
Nil erat in templo quod non splendesceret auro Lu[cifero].
Aurea tota domus micat, aurea multa supellex Et [uaria]
Aurea uasorum superantia milia centum Fe[rcula sunt];
Est et gemmarum radians nitor omnigenarum I[nter opes],
Quo rutilant clare uelud unum cuncta monile Et [brauium].
Regia prelustris multis oculata fenestris P[lena cluit],
Solque diesque mero uitro puroque saphiro [Ingreditur],
Et paries fulgens et formarum iubar ardens Gaudia dant,
Altaque tigna micant pauimentaque strata resultant Ex obrizo.
Vultus intrantum ferit aurea lux populorum Clarifice
Atque repercusso congaudent omnia Phebo A radiis.
Aurea iuge decus putrescere nescia cedrus Tecta tegit.
Hic populi magnis celebrant encenia festis In iubilo.
Aurea millenis fumant altaria donis Mille gregum.
His maiora feret, si spiritualia spectet, Alma fides:
Hic Christus, templumque suum uitale, serenum, Sensificum,
Viuis, perspicuis, eternis structile saxis Absque chao.
Tale suo regina dedit sapientia regi Virginea;
Tale suo uirgo prelucidat Editha Christo Virgineo.
Aureus aureolam gemmis stellantibus aulam Sol replet hic,
Omnia uirtutum simul ornamenta nitentum Exhilarans.
Sole repercussa mens uirginis aurea contra Leta micat,
Colligit aureola lustrantem cuncta sacello Iuge die,
[M]actat et hac ara saera liba, perhennia festa Concelebrans,
[In]cendens iuges celestis amoris odores Cum lacrimis,
[Hi]cque pudicicie litat aurea uasa dicate Flore suo:
[Hic] Salomone magis, magis hic templo Salomonis Virgo sacrat.

# j, c.24, metrum IX
Procedens thalamo decore claro
Pulcher Christe, domum poli solique
Vultu letifica fauens sereno.
En Aedgitha tua triumphat ad te,
A terrestribus exiens erumpnis,
A conualle migrante lacrimarum,
A spinis uepribusque tot doloris.
Te longo sitiens ab exulatu,
De Cedar tenebris tibi uocata,
Ad sublime tuum uenit tribunal.
Hanc blandus placidusque fons bonorum
Festiuus foueas in arce lucis.
Multos portat aromatum uapores
Ex uotis superis amoribusque.
Multis diuitiis ab orbe uicto
Et multa comitata dignitate,
Virtutum uario nitet paratu,
Quae laudet Salomon suus supremus.
O quam dulce chori canunt superni
Vincenti Domino nouis triumphis
Dilectamque suo tonant tonanti
Cantus angelici patrumque cetus
Et cum uirgineis Maria turmis
Mulcent ethereis piam Camenis.
Scandit sidera nubibus subactis
Et solis radiis rotaque secli.
Ridet triste chaos humi profundae,
Vrbes el patrias et ima regna.
Spectat Uuiltoniam sua[m] benigna
Erroresque dolet soluta nostros.
Hinc desideriis trahens anhelis,
Ad te mox oculos leuat beatos,
Solem letitiae sequens uocantem;
Structuram stupet hic tuam perhennem,
Vrbem Ierusalem nouam, decoram,
Qualem mente mera uidit Iohannes:
Virgo, uirgineae simista sponsae,
Quae famam superat fidemque cunctam,
Quantum terrigenis superna distant, –
Nostro celsior ethre latiorque
Et stellis populosior profusis,
Cuius menia sunt onix, berillus,
Iaspis, crisolitusque sardiusque
Et quicquid lapidum magis probatur.
Turres uirgineis micant smaragdis
Portae perspicuisque margaritis
Bis sene titulis apostolorum,
Omnes aureolae nitent plateae
Aurosis domibus uicisque cunctis.
Festum iuge colunt chori canori.
Spectant arce Syon suis fenestris
Regum pignora splendidae puellae.
Gemmatis thalamis uocant sororem
Iesu candida uirginum corona.
Cum celi iubilo tuis dicatam
Aedgitham, bone, nuptiis perhenna.

# k, c.24, metrum X
Autumnus fructus legit anni,
Intus cuncta pruina coercet;
Ver flores et gaudia rerum
Estiuo cum sole reducit.
Autumnus tuus, Editha, partam
Falce Dei te messuit astris;
Clausit mortis hyems tumulatam;
Sed uernos flores meritorum
Estatemque diemque redemptor
Funerea de nocte perhennat.
Precinis illud pasca, leuata
Cum caro iugis et ossa piorum
De tumulis super astra uolabunt.

# l, Translatio, c.1, metrum XI
Arca Philisteis capta triumphis,
Victores potius uicta trucidat,
Obtruncatque Dagon numen eorum,
Inque manu forti ceu Pharaonis
Ruptis egreditur faucibus hostis;
Immo triumphales alta Curules
Donaque palmigera laude reportat.
Hanc tandem Salomon, gloria regum,
Aureolo templo, sede parata,
Transfert cum regio conglomerato.
Cingunt mille duces, mille phalanges,
Cetus Leuitici sex legiones,
Itque sacerdotum uis populosa,
Ornatu rutilo, murice, bisso.
Organa, nabla, lire, tympana, musae,
Cymbala, sistra, chori, sidera, montes,
Valles et fluuios laudibus implent.
Milia centena turibulorum
Urunt celicolis pacis odores,
Et thimiatibus flat uia tota.
Tali cum iubilo cumque triumpho
Alis sub cherubin conditur arca.
Ast Aedgitha, Dei luce reducta,
A satrapis mortis morte recisis
Ex ima tumuli fauce recepta,
Tecta cherubinis non latet alis;
Sed uera modium luce fugante,
Iam coram rutila lampade fulget,
Postquam palma crucis uela rescidit,
Iamque sacramentis omnibus actis,
In lucem Dominus cuncta retexit.

# m, Translatio, c.11, metrum XII
Ioseph, a regni solio secundus,
Soluit amplexu patris orbitatem.
Clarus aula Dauitides paterna
Lance sublimi populo relibrans,
Prerogat matri sociale culmen;
Et tibi iunctam superis et imis,
O decens uirgo, meritis amicis
His tuis titulis socia parentem.

# n, Translatio, c.15, metrum XIII
Abraham de sterili genus explicat;
Multiplicatur Isaac magis hostia;
It Iacob in baculo, redit in choris;
Seruulus Egypto Ioseph imperat;
Regnat pastorem Dauid exuens;
Post pisces populos Petrus aggregat.
Fontis inexhausti bona gratia
Successu magis ac magis affluit.
Sic sacra post uitam, post funera
Eadgitha sygniferos radios iacit.
Virgo iubar retegit magis ac magis,
Sol ut ab aurora petit ardua.

# o, c.16
Equitabat Bouo per siluam frondosam;
Ducebat sibi Mersuindem formosam:
Quid stamus? Cur non imus?

# p, Translatio, c.18, metrum XIV
Stans Iacob ad ethera scala,
Ioseph fratrum dominari,
Ventura fames Pharaoni,
Vinci Madian Gedeoni.
Data mens sapiens Salomoni:
Sunt hec mysteria uera.
Daniel Nabugodonosorque,
Incredulus atque fidelis,
Christum spectant oriturum,
Euuangelicusque Ioseph
Studet angelicis monimentis.
Sic uisa suis uigilantem
Eadgitha frequentat amorem.